Vận dụng đường lối của Đảng vào thực tiễn

Cương lĩnh, chiến lược, các định hướng, nghị quyết của Đảng là cơ sở quan trọng để hoàn thiện chính sách, luật pháp, kế hoạch, đề án về phát triển các lĩnh vực của đời sống xã hội được triển khai trong thực tiễn. Việc đổi mới cách xây dựng, ban hành và nâng cao chất lượng các nghị quyết của Đảng là tất yếu để đưa chủ trương, đường lối vào thực tiễn nhanh và hiệu quả. 

 Vận dụng đường lối của Đảng trên đa lĩnh vực

Hơn 76 năm qua, trên nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta đã có nhiều nỗ lực thể chế hóa quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng thành chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm đường lối, nghị quyết của Đảng được thực thi nghiêm túc, có hiệu quả trên quy mô toàn xã hội; là phương tiện giúp Nhà nước quản lý mọi mặt của đời sống, nhân dân phát huy dân chủ, thực hiện đúng đắn quyền và nghĩa vụ của mình.

Là cơ quan thực hiện quyền lập hiến, lập pháp của Nhà nước, Quốc hội các thời kỳ luôn làm tốt việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối của Đảng. Việc ứng dụng lý thuyết của Đảng vào thực tiễn được coi là cực kỳ cần thiết vì nó đóng vai trò quyết định trong việc xây dựng và phát triển đất nước theo hướng xã hội chủ nghĩa, hình thành một xã hội công bằng, văn minh, và theo đuổi lợi ích chung của nhân dân. 

Vận dụng đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam vào thực tiễn tại Việt Nam diễn ra đồng thời trên nhiều lĩnh vực, tiêu biểu có thể kể đến như:

• Về chính trị, sau thắng lợi của Cách mạng Tháng tám năm 1945, Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành đảng duy nhất cầm quyền, lãnh đạo đất nước và nhân dân giành được nhiều thắng lợi. Trước sự phát triển của thực tiễn, đòi hỏi Đảng phải không ngừng nâng cao năng lực cầm quyền, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong đó, vấn đề thể chế hóa và định hướng chính sách đối với việc nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cần được tiếp tục đẩy mạnh thực hiện. Bên cạnh những thành tựu đạt được, quá trình thể chế hóa của Đảng vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Để phát huy tốt hơn nữa việc thể chế hóa đường lối, chủ trương và định hướng chính sách của Đảng trong thời gian tới, cần tập trung giải quyết hiệu quả, triệt để.

• Về kinh tế, từ Đại hội VI đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đã có nhiều tìm tòi, đổi mới tư duy phát triển kinh tế nhằm đưa đất nước vượt qua những khó khăn, khủng hoảng; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo chủ trương kinh tế xã hội chủ nghĩa. Thực tiễn hơn 36 năm tiến hành công cuộc đổi mới, hơn 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta cho phép khẳng định những giá trị cốt lõi, phản ánh tư duy đột phá, sáng tạo của Đảng trong lý luận về đường lối đổi mới, phát triển kinh tế. Song bên cạnh những thành tựu to lớn, nền kinh tế Việt Nam vẫn bộc lộ không ít hạn chế, yếu kém,  đòi hỏi cần làm rõ những nội dung cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện trong đường lối phát triển kinh tế của Đảng.

• Về văn hóa, kế thừa những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng vai trò của văn hóa, đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng, phát triển văn hóa trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cùng xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam luôn nhất quán, không ngừng phát triển trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, là cơ sở quan trọng để hoàn thiện thể chế, chính sách, phát huy các nguồn lực xây dựng nền văn hóa Việt Nam “dân tộc, dân chủ, nhân văn và khoa học". 

Con đường từ nghị quyết đến thực tiễn

Xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện nghị quyết của Đảng là nhiệm vụ chính trị thường xuyên trong hoạt động của các cấp ủy đảng. Làm tốt công việc này, các cấp ủy đảng nâng cao tính khoa học, giữ vững và tăng cường vai trò, năng lực và hiệu quả lãnh đạo đối với hệ thống chính trị và toàn xã hội. Để mỗi nghị quyết của Đảng sớm đi vào cuộc sống và thực hiện đạt hiệu quả cao, cần bảo đảm yêu cầu về lý luận, tính nguyên tắc, định hướng, đồng thời đáp ứng đòi hỏi giải quyết những vấn đề đặt ra trong thực tiễn khách quan, có tính khả thi cao. 

Một là, cần rút ngắn khoảng cách giữa nghị quyết và cuộc sống. 

Phương châm đổi mới cách ban hành nghị quyết, chỉ ra nghị quyết khi thật cần thiết, không ra quá nhiều nghị quyết ở một nhiệm kỳ đã được Trung ương và các cấp ủy đảng kiên trì thực hiện. Trước khi ban hành nghị quyết, các cơ quan tham mưu của Trung ương đều khảo sát thực tế, tổ chức nhiều hội thảo, bảo đảm cho đường lối, chính sách của Đảng là sản phẩm trí tuệ của Đảng, đồng thời là sự kết tinh trí tuệ và tình cảm của mọi tầng lớp xã hội, thể hiện sinh động “ý Đảng, lòng dân”. 

Với những nghị quyết có nội dung mới liên quan đến tổ chức, bộ máy, cơ chế hoạt động (như Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII), Trung ương đều tổ chức thực hiện thí điểm, sơ kết, rút kinh nghiệm, sau đó nhân rộng. Nhiệm kỳ Đại hội XIII, nghị quyết của Đại hội đã nhanh chóng được triển khai học tập, quán triệt, được Trung ương, Bộ Chính trị sớm cụ thể hoá thành những quy định sát thực tế, cập nhật chủ trương, yêu cầu mới. 

Hai là, không lý luận suông, rõ trách nhiệm và thời gian.

Việc cụ thể hóa, vận dụng sáng tạo, đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống có nhanh, kịp thời, phù hợp và hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào năng lực lãnh đạo của cấp ủy và sự tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Trong triển khai thực hiện, cần quan tâm việc kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết.

Việc sơ kết, tổng kết nhằm chỉ ra những hạn chế, những vấn đề phát sinh trong thực tiễn để từ đó ban hành các văn bản chỉ đạo tiếp theo có chất lượng hơn. Cùng với nghị quyết toàn khóa, nhiều cấp ủy đảng đã ban hành các nghị quyết chuyên đề để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm; khắc phục điểm yếu, giải quyết kịp thời những vấn đề phức tạp.

Ba là, có những định hướng lớn và những mối quan tâm cụ thể.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng yêu cầu: “Đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng theo hướng nâng cao năng lực dự báo, tầm nhìn chiến lược trong hoạch định đường lối, chủ trương; đổi mới việc xây dựng, ban hành và nâng cao chất lượng các nghị quyết của Đảng; khắc phục tình trạng ban hành nghị quyết chưa sát thực tiễn, thiếu tính khả thi. Đồng thời, nâng cao năng lực thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng và lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả”.

Yêu cầu này xuất phát từ thực tế hiện nay, việc thể chế hóa một số chủ trương, nghị quyết của Đảng thành pháp luật của Nhà nước chưa đầy đủ, kịp thời. 

Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương sát thực tiễn, sớm đi vào cuộc sống cũng chính là yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng các cấp. Đây cũng là công việc thể hiện rõ nhất năng lực, trình độ, phẩm chất của đội ngũ cán bộ các cấp; đồng thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn bảo đảm nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phát triển nhanh và bền vững đất nước.